«سولی» و «وقتی شاخه میشکند» اولین فیلمهای موفق پاییز سینمایی
فصل پاییز سینما در حالی آغاز شد که چهار فیلم به صورت گسترده به نمایش عمومی درآمدند: درام زندگینامهای سولی (به کارگردانی کلینت ایستوود و با بازیهای تام هنکس، ارون اکهارت، لورا لینی و...)، درام معمایی ترسناک وقتی شاخه میشکند (جان کاسر/ موریس چسنات، رجینا هال و...)، تریلر ترسناک اتاق ناامیدیها (دی.جی. کاروسو/ کیت بکینسیل، لوکاس تیل و...) و انیمیشن کمدی زندگی ناآرام (به کارگردانی وینسنت کستلوت و بن استاسن)؛ که از این میان فقط برای سولی در روز پنجشنبه سانسهای پیشنمایش در 2900 منطقه در نظر گرفته شد. اما پیش از مرور پیشبینی جدول فروش این هفتهی سینماها، بد نیست نگاهی گذرا به آمار و ارقام فروش تابستان 2016 در قیاس با سال گذشته بیندازیم. تابستان امسال با تمام حرفوحدیثها و کسادیاش(!) در مقایسه با سال 2015 کمی پیشرفت داشت. فروش کل فیلمها در این مدت حدود چهارونیم میلیارد دلار بود و انیمیشن یافتن دوری (اندرو استنتن و انگس مکلین) با فروشی نزدیک به 483 میلیون دلار، پرفروشترین فیلم تابستان در سینماهای آمریکای شمالی شد. در مجموع هم در نیمهی اول سال 2016 نزدیک به پنج درصد فروش کل تولیدهای سینمایی بالاتر از سال گذشته بود؛ به عبارت دیگر، فروش تقریبی هفت میلیارد و هفتصد میلیون دلار به رقمی در حدود هشت میلیارد و یکصد میلیون دلار رسید. اما صدرنشین جدول فروش اولین هفتهی فصل پاییز سینما، که ایام جشنوارههای سینمایی مختلف هم به شمار میرود، سولی جدیدترین فیلم ایستوود است که هفتهی گذشته پس از نمایش در جشنواره فیلم تلوراید مورد تشویق ایستادهی تماشاگران قرار گرفت. این فیلم با نمایش در 3525 سینما به فروشی حدود 31 میلیون دلار خواهد رسید. رتبهی دوم احتمالاً با فروشی حدود شانزده میلیون دلار در 2246 سینما به وقتی شاخه میشکند میرسد و فیلمهای دم نزن (فده آلوارز)، جوخهی انتحار (دیوید ایر) و زندگی ناآرام بهترتیب با فروشهای تقریبی هشت، پنج و چهارونیم میلیون دلار در مقامهای سوم تا پنجم قرار خواهند گرفت.
تری جرج و فیلمی دیگر درباره یک قتلعام تاریخی
تری جرج کارگردان که فیلم غمانگیز و دلخراش هتل رواندا (2004) درباره قتلعام مردمان رواندا را در کارنامه دارد، این بار سراغ کشتار ارمنیها به دست ترکها در جریان جنگ جهانی اول رفته است. او یک مثلث عاطفی میان یک دانشجوی پزشکی ارمنی (آسکر آیزاک)، یک هنرمند (شارلوت لی بون) و یک ژورنالیست آمریکایی (کریستین بیل) شکل داده و از این طریق به روایت داستان تاریخی تلخ فیلمش پرداخته است. این فیلم که فردا شب اولین نمایش جهانیاش را در جشنواره تورنتو پشت سر خواهد گذاشت با توجه به سازندگان و بازیگرانش و در نظر گرفتن تنشهای میان آمریکا و ترکیه در شرایط فعلی، و این واقعیت که ترکیه همیشه از به کار بردن واژهی «قتلعام» سر باز زده است (حتی با اینکه در این فاجعهِی انسانی حدود یک میلیون ارمنی کشته شدند) میتواند یکی از جنجالیترین فیلمهای این دوره از جشنواره تورنتو باشد و بیتردید پخشکنندههای زیادی به دنبال کسب حقوق نمایش آن در مناطق مختلف خواهند بود.
جف نیکولز و تلفیقی از «رویداد خاص نیمهشب» و «عاشقانه»
در دوره و زمانهای که فیلمسازان میتوانند از یک فیلم مستقل کوچک و موفقیتش در جشنواره ساندنس، یکشبه روی صندلی کارگردانی یک بلاکباستر دویست میلیون دلاری بنشینند، مایهی امیدواری است که جف نیکولز آهسته و پیوسته مسیر دستیابی به موفقیتهای بزرگتر را میپیماید. او پس از اولین فیلم بلندش، داستانهای شاتگان (2007)، هر بار گامی به جلو گذاشته و بر دامنهی موفقیتهایش افزوده است. او ابتدا سراغ درامی با حالوهوای آخرالزمانی به نام پناه بگیر (2011) رفت که با بازیگران اصلیاش مایکل شانن و جسیکا چستین به یکی از فیلمهای موفق جشنواره کن در آن دوره بدل شد. سپس با متیو مککانهی درام تحسینشدهی ماد (2012) را خلق کرد و امسال هم با دو فیلم فوقالعاده به سینماها بازگشته است که اولی یک اثر علمیخیالی درجه یک با نام رویداد خاص نیمهشب است که نیمهی اول سال را به تسخیر خود درآورد و دومی احتمالاً یکی از فیلمهای مهم فصل جوایز پیش رو خواهد بود با عنوان عاشقانه. اما پروژهی بعدی او که قراردادش را بهتازگی امضا کرده است، بازسازی فیلم علمیخیالی از دههی 1980 است با نام ملت بیگانه که پرهزینهترین فیلم نیکولز تا امروز خواهد بود. این پروژه بیتردید کاملاً مناسب نیکولز است چون میتوان آن را بهنوعی ترکیبی از دو فیلم موفق امسال او دانست؛ تلفیقی از دنیای علمیخیالی رویداد خاص نیمهشب و بیعدالتی نژادی که در عاشقانه آن را بررسی کرده است. به هر حال هنوز خبر دیگری درباره این پروژهی سینمایی منتشر نشده است ولی مثل همیشه بعید نیست که برخی از یاران همیشگی او از جمله مایکل شانن و جوئل اجرتن بازیگر، دوباره در زمرهی همکارانش قرار بگیرند.
کریستوفر نولان در صحبت با مایکل مان، رابرت دنیرو و آل پاچینو
چهارشنبهی گذشته، نمایش ویژهای در سالن ساموئل گولدوینِ آکادمی علوم و هنرهای سینمایی برای مخمصه (مایکل مان، 1995) برپا شد و پس از نمایش نسخهای ترمیمشده با کیفیت 4K، در یک نشست پرسشوپاسخ، کریستوفر نولان با مایکل مان، رابرت دنیرو، آل پاچینو و بعضی از دیگر عوامل اصلی فیلم، درباره این اثر پلیسی جنایی فراموشنشدنی صحبت کرد. آل پاچینو بالأخره اعتراف کرد که کارآگاه متعهد لسآنجلسی که نقش او را بازی کرده، در طول فیلم به کوکایین اعتیاد داشته است: «همیشه میخواستم جایی به این موضوع اشاره کنم تا همه بدانند که برخی رفتارهای این شخصیت از کجا ناشی میشوند.» پس از اینکه مان، دنیرو و پاچینو با گپی نشست را آغاز کردند، ایمی برِنِمَن، ول کیلمر، داین ونورا و مایکلتی ویلیامسن بازیگر، پیتر یان بروگی و آرت لینسن تهیهکننده، دانته اسپینوتی فیلمبردار، ویلیام گولدنبرگ تدوینگر و اندی نلسن متصدی میکس صدای فیلم به آنها ملحق شدند. نولان برای معرفی از خواندن نقدی در زمان اکران فیلم در لندن (که آن زمان در آنجا زندگی میکرد) گفت و اینکه منتقدی مخمصه را یک کلاسیک آمریکایی جدید خوانده بود و این سؤال در ذهن نولان شکل گرفته بود که آیا هنوز در ژانر فیلمهای دزد و پلیسی چیزی برای گفتن باقی مانده است؛ که خیلی زود میفهمد فیلم مان چهگونه از محدودههای این گونه فیلمها فراتر رفته است: «من در آثار خودم هم از این فیلم الهام گرفتهام.» مان نیز همان طور که علاقهمندان میدانند از زندگی یک جانی واقعی به نام نیل مککالی الهام گرفته است که دستآخر توسط دوست مان، چارلی اَدَمسن کارآگاه پلیس شیکاگو، در سال 1963 کشته شد. مان درباره این دو مرد میگوید: «آنها احساس علاقه و صمیمیتی به هم داشتند که فقط بین غریبهها شکل میگیرد.» مان ابتدا در قالب یک فیلم تلویزیونی با عنوان L.A. Takedown در سال 1989 سراغ این ایده و رابطهی دزد و پلیسی رفت و سپس شش سال بعد آن را به یک فیلم سینمایی 172دقیقهای تبدیل کرد. دنیرو به برخی سرنخهای بصری از جمله تفاوتهای ظاهری و رنگ لباسهای دو شخصیت اصلی داستان اشاره کرد و اینکه برایش جالب بود که زندگی هانا و همسرش رو به فروپاشی است اما شخصیت او تازه درگیر یک رابطهی احساسی شده که اصول حرفهای او برای بقا را هم در معرض تهدید قرار میدهد: «هرگز دلبستهی چیزی نشو که احساس گرمای حضورش اجازه ندهد که ظرف سی ثانیه از آن دل بکنی.» در این خصوص مان، زمان بسیار زیادی را صرف پسزمینههای داستانی شخصیتها کرده است. کمپانی «فاکس هوم اینترتینمنت» در اوایل سال 2017 این نسخهی ترمیمشده از مخمصه را وارد بازار نمایش خانگی خواهد کرد.
[باکس آفیس موجو، ورایتی، ددلاین، پلیلیست]