چهل و پنجمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم قاهره از پانزدهم نوامبر 2023 آغاز می‌شود. در این دوره 24 فیلم از مصر و جهان عرب در مسابقات و بخش‌های مختلف به نمایش در می‌آیند.
جشنواره بین‌المللی فیلم قاهره یکی از دوازده جشنواره بین‌المللی بزرگ جهان و مهم‌ترین جشنواره فیلم در آفریقا و جهان عرب است که هرساله در قاهره برگزار می‌شود. این جشنواره در سال ۱۹۷۶ بنیان گذاشته شد. اما جشنواره سال ۱۹۸۵ که به صورت مستقل سازماندهی شد، به‌عنوان نخستین دوره جشنواره شناخته می‌شود. بخش رقابتی بین‌المللی جشنواره نیز از سال ۱۹۹۱ آغاز به‌کار کرد.
در این دوره و در میان فیلم‌های عربی، فیلمِ «سوم خالی» ساخته فوزی بن سعیدی کارگردان مراکشی که برای نخستین بار در بخش نیمه‌ماه کارگردانان جشنواره کن به نمایش در آمد، حضور دارد. در این دوره از جشنواره همچنین برای اولین بار فیلمِ لبنانی «سدر» به کارگردانی میرا شعیب و با بازی الماس ابوعبود به نمایش در می‌آید. فیلم «دلم برایت تنگ شده» ساخته تامر راگلی کارگردان مصری-سوئیسی که اولین فیلم این کارگردان است و وقایع آن بین قاهره و اسکندریه اتفاق می‌افتد و فانی آردانت ستاره فرانسوی و نادین لبکی ستاره لبنانی بازیگران اصلی این فیلم هستند. همچنین فیلمِ «اتوبوس زرد» فیلم هندی-اماراتی به کارگردانی وندی بنراز و با بازی کیندا علوش نمایش داده خواهد شد. این فیلم اولین محصول اصلی برای پلتفرم OSN است و برای اولین بار امسال در جشنواره بین المللی فیلم تورنتو به نمایش درآمد.
در بخش مستند، دو فیلم عربی نخستین نمایش جهانی خود را تجربه می‌کنند. «سلما» ساخته هادی زکاک که حول محور خاطرات کارگردان و مردم شهرش درباره سینمای شهر طرابلس می چرخد و «سمر... قبل از آخرین تصویر» اثر ایا یوسف کارگردان مصری که وقایع فیلم او بین قاهره و دبی اتفاق می‌افتد. جایی که سمر پس از تعرض توسط شریک سابقش سعی در بازسازی زندگی خود دارد. همچنین فیلم سوری «زیر آسمان دمشق» به کارگردانی طلال درکی، هبه خالد و علی وجیح در این مسابقه حضور دارد که امسال در جشنواره فیلم برلین حضور داشت. سرانجام فیلم فلسطینی «سه قول» ساخته یوسف السروجی که برای اولین بار در جشنواره بین المللی ویژن دو رئال به نمایش درآمد، حضور خواهد یافت.
در مسابقه افق سینمای عرب، فیلم عربستانی «به پسرم» با بازی و کارگردانی ظافر العابدین و تهیه کنندگی استودیو ام‌بی‌سی حضور دارد و داستان آن حول محور یک پدر سعودی و پسرش است که پس از مدت‌ها زندگی در بریتانیا به پادشاهی عربستان سعودی باز می‌گردند.
این مسابقه با مستند لبنانی «رقصیدن بر لبه آتشفشان» ساخته سیریل آریس افتتاح می‌شود و رویدادهای آن حول محور شرایط ساخت آخرین فیلم مونا آکل، «کاستا براوا، لبنان» است. این مسابقه همچنین شامل سه فیلم دیگر از جمله «مسی بغداد» به کارگردانی سحیم عمر خلیفه کارگردان عراقی-بلژیکی، آخرین فیلم هشام العصری کارگردان مراکشی، «مروکیه حرا» و فیلم آخر که می‌تواند نامزد جایزه اصلی جشنواره امسال باشد، فیلمی با عنوان «خستگان» ساخته عمرو جمال از کشور یمن است.
در خصوص مسابقه فیلم کوتاه، ده فیلم مصری و عربی که هفت فیلم آن اولین نمایش بین‌المللی خود را دارند: «امانات البحر» ساخته هند سهیل از کشورمصر، «زیارت الحرا» ساخته سامر البطیخی از کشور اردن، «آب کافی برای غرق شدن» نوشته جوزف عادل از کشور مصر. همچنین «یک روز در حال گذر» نوشته راشا شاهین از کشور سوریه، «به تو، قلب من، امیدوارم» نوشته شرین دیاب از کشور مصر، «خروج» نوشته جواهر الامری از کشور عربستان سعودی و «شعری خواندیم» اثر آنی اسکاب از کشور فلسطین به نمایش در خواهند آمد.
همچنین سه فیلم که در جشنواره‌های بین‌المللی به نمایش درآمده‌اند، فیلمِ «عیسی» ساخته مراد مصطفی کارگردان مصری که در بخش هفته منتقد جشنواره کن به نمایش درآمد، «من دریای تو هستم» ساخته فیروز سرحال از کشور لبنان که در جشنواره بین المللی فیلم شانگهای به نمایش درآمد و فیلم «اگر خورشید در دریای ابرها غرق شد» ساخته وسام شرف کارگردان لبنانی که امسال در جشنواره فیلم ونیز شرکت کرد، حضور دارند.
در نهایت فیلم از فلسطین با عنوان «خانه‌ای در اورشلیم» به کارگردانی مؤید علیان که برای نمایش جهانی در جشنواره بین المللی فیلم روتردام به نمایش درآمد، در بخش نمایش نیمه شب شرکت خواهد کرد.
جشنواره فیلم قاهره به‌عنوان یک جشنواره پیشرو در خاورمیانه و جهان عرب همواره رقیب اصلی جشنواره فیلم مراکش شناخته می‌شود. این جشنواره در سال‌های اخیر و با ظهور جشنواره فیلم دبی و ابوظبی، می‌کوشد تا همچنان نقش خود را به‌عنوان معتبرترین جشنواره منطقه حفظ کند. این رویداد تنها جشنواره رقابتی (رده الف) مورد تایید انجمن تهیه‌کنندگان جهانی فیلم( (FIAPFفیاپف در خاورمیانه و آفریقا به‌شمار می‌رود. جایزه اصلی جشنواره که هرم طلایی نام دارد هرساله به بهترین فیلم اهدا می‌شود. سینمای ایران تنها یک بار در سال ۲۰۱۴ با فیلم سینمایی ملبورن ساخته نیما جاویدی موفق به کسب این جایزه اصلی شده‌است.جشنواره بین‌المللی فیلم قاهره، قدیمی‌ترین جشنواره فیلم در خاورمیانه است. جشن افتتاحیه این جشنواره، هر سال، در یک شب باشکوه و پرستاره آغاز می‌شود و با یک جشن خیره‌کننده به پایان می‌رسد. توزیع جوایز با حضور افتخاری رئیس‌جمهور و ستاره سینما، عمر شریف، صورت می‌گیرد. سالانه، در هر بازنگری، CIFF برنامه‌هایی چون سمپوزیوم، کنفرانس مطبوعاتی، میزگرد و برنامه‌های دیگری را به برنامه اضافه می‌کند، به گونه‌ای که هر کدام از آن برنامه‌ها منحصربه‌فرد و خیره‌کننده باشند و به روند پیشرفت در آینده این صنعت کمک کند.
جایزه‌های سینمای ایران در جشنواره فیلم قاهره
جایزه هرم طلایی بهترین فیلم جشنواره به فیلم سینمایی ملبورن، ساخته نیما جاویدی در سال 2014
جایزه بهترین اثر هنری به حمید خضوعی ابیانه برای فیلم‌برداری خیلی دور، خیلی نزدیک (رضا میرکریمی در سال 2005
جایزه بهترین فیلم‌نامه به تهمینه میلانی برای فیلم واکنش پنجم در سال 2003
جایزه بهترین بازیگر به کتایون ریاحی برای بازی در فیلم شام آخر ساخته فریدون جیرانی در سال 2002
جایزه بهترین بازیگر به نیکی کریمی برای بازی در فیلم نیمه پنهان ساخته تهمینه میلانی در سال 2001
جایزه بهترین بازیگر زن به پگاه آهنگرانی برای بازی در فیلم دختری با کفشهای کتانی ساخته رسول صدرعاملی در سال 1999
جایزه بهترین فیلم‌نامه به کیانوش عیاری برای فیلم بودن یا نبودن در سال 1998
جایزه بهترین کارگردانی به مسعود کیمیایی برای فیلم سفر سنگ در سال 1978
جایزه ویژه فیلم‌برداری به مهرداد فخیمی و پرویز ملک‌زاده برای فیلم غریبه و مه در سال 1976
جایزه طلایی بهترین فیلم کوتاه به فیلم هفت‌تیرهای چوبی به کارگردانی شاپور قریب در سال 1976
کانال تلگرام ماهنامه سینمایی فیلم:
https://telegram.me/filmmagazine
آدرس اینستاگرام:
https://www.instagram.com/filmmagazine.official
آدرس کانال آپارات:
آپارات | FilmMagazine.official (aparat.com)
[ماهنامه فیلم]
