ماهنامه سینمائی فیلم

زامبی‌ها و حقایق سیاسی

میز خبر: نگاهی به رویدادهای سینمای جهان

گردآوری و ترجمه سارا مهرابی

برآمده از مناسبات جهان سرمایه‌داری
گاردین: 28 روز بعد، شان می‌میرد و گوسفندان سیاه نام تعدادی از بهترین فیلم‌ها درباره زامبی‌هاست که توانسته‌اند این شکل از فیلم را به حد اعلا برسانند اما هنوز مسیر فیلم‌های زامبی به پایان نرسیده؛ به‌تازگی کارگردانان جوان که اغلب رنگین‌پوست هستند، ماجرا و داستان‌های زامبی‌ را به آفریقا و کارائیب که زادگاه این داستان مهیج و ترسناک است برده‌اند. برجسته‌ترین کارگردان در میان آن‌ها ماتی دیوپ فرانسوی‌ست؛ جدیدترین فیلم او آتلانتیک در بخش اصلی جشنواره کن 2019 حضور داشت. آتلانتیک داستان عاشقانه‌ای است که در داکار پایتخت سنگال و در دنیایی فراطبیعی اتفاق می‌افتد؛ ظهور زنانی خوابگرد باعث وحشت ساکنان منطقه می‌شود و ساکنان کم‌کم متوجه می‌شوند روح کارگرانی که دستمزد خود را برای بنا کردن ساختمانی دریافت نکرده‌اند و در مسیر مهاجرت به اروپا درگذشته‌اند در بدن زنان حلول کرده است. آن‌چه که در آتلانتیک به تصویر کشیده شده دقیقا مطابق با داستانی است که مردم اهل هائیتی درباره زامبی‌ها تعریف می‌کنند. در داستان‌های قدیمی در غرب آفریقا، زامبی برآمده از رفتار غیرانسانی با برده‌هاست و به‌همین دلیل برده‌داران برای جلوگیری از ظهور زامبی‌ها مانع خودکشی برده‌های‌شان می‌شدند. دیوپ در فیلمش علاوه بر تعریف داستان زامبی‌ها، داستان برده‌ها در زمان قدیم و غرق شدن هزاران نفر پناهجو در دریای مدیترانه در قرن 21 را تعریف می‌کند.
«ما» ساخته جوردن پیل در فیلم‌های زامبی تمایل به خونریزی زیاد است اما مضمون دیگری که خیلی‌ها در این داستان‌ها به آن اهمیت می‌دهند سیاست است و یکی از پرچمداران آن جورج رومرو بود. حالا موج جدید فیلم‌های زامبی متاثر از هائیتی به سینماها راه پیدا کرده که در آن سیاست به‌صورت پر رنگی حضور دارد. بچه زامبی ساخته برتران بونلو یک نمونه از پرداختن به سیاست در داستان‌های زامبی است. بخشی از بچه زامبی در هائیتی فیلم‌برداری شده و داستان واقعی کلارویوس نارسیس است؛ گفته می‌شود اوایل دهه 1960 او تبدیل به زامبی شد و در 1980 تصمیم گرفت به زندگی عادی سابق خود بازگردد. در 1988 وس کریوِن نیز فیلمی به نام مار و رنگین‌کمان براساس زندگی کلارویوس نارسیس ساخت اما برخلاف او، بونلو مضمون‌هایی از زمان معاصر در فیلم‌نامه جای داده؛ زامبی‌ها در مناسبات جهان سرمایه‌داری و بهره‌کشی‌اش گیرافتاده‌اند و می‌بینیم مانند قرن 19 مردم آشکارا مجبور به فرمانبرداری‌اند و قدرت حاکم، غیرمستقیم اطاعت کردن را در نسل جدیدِ مستعمره‌ نهادینه می‌کند. هیچ‌وقت همزادهایی که در فیلم ما، ساخته جوردن پیل، دیده می‌شوند به‌عنوان زامبی معرفی نشدند اما می‌توان بین این داستان و روح‌های سرگردان داستان‌های کشور هائیتی شباهت‌هایی پیدا کرد؛ همزادها از طریق روان به همتاهای خود متصل‌اند اما از درون موجوداتی توخالی و لال هستند. در ما کارگردان تلاش کرده نشانه‌های استعمار و بردگی را در فیلم بگنجاند. نشانه‌های نژادپرستی به گستردگی در شب مردگان زنده به کارگردانی رومرو دیده می‌شود و همین مضمون باعث خلق ژانر جدیدی در فیلم‌های زامبی شد. شب مردگان زنده در 1968 بلافاصله بعد از جنبش حقوق مدنی سیاهپوستان در آمریکا ساخته شد. بن، قهرمان فیلم، سیاه‌پوستی است که یک پلیس سفیدپوست به اشتباه تصور می‌کند او زامبی است و با تفنگش سر او را نشانه می‌گیرد. اگر به داستان‌های ابتدایی زامبی بازگردیم متوجه می‌شویم از قدیم کارگردانان سیاه‌پوست راهی برای بیان نظرهای سیاسی‌شان پیدا کرده بودند و از این طریق تاریخ ستم هیچ‌گاه به‌راحتی فراموش نشد.

فروش گیشه در تعطیلات روز شکرگزاری
هالیوود ریپورتر: انیمیشن یخ‌زده 2 محصول شرکت دیزنی تاکنون بیش از 200 میلیون دلار در آمریکا فروش داشته و به‌نظر می‌رسد این انیمیشنتوانسته سریع‌ترین فروش را در هفت‌روز اکران در فصلی غیر از تابستان به نام خود ثبت کند. قبل از آن در 2018 فروش شگفت‌انگیزان 2، محصول مشترک دیزنی و پیکسار، در چهار روز از مرز 200 میلیون دلار گذشت. در اوایل تیر 2016، در جست‌وجوی دوری فروش بالای 200 میلیون داشت و حالا یخ‌زده 2 دوشادوش آن درحال پیش‌روی است. این انیمیشن در روز شکرگزاری 14/7 میلیون و در مجموع 202/3 میلیون دلار فروش داشته؛ در آمارهای ثبت شده دیده می‌شود که سال 2013 عطش مبارزه: اشتعال در روز شکرگزاری 14/9 میلیون دلار به‌دست آورده و بالاتر از یخ‌زده 2 قرار دارد. براساس برنامه‌ریزی انجام شده یخ‌زده 2 باید از چهارشنبه تا یکشنبه 130 میلیون دلار بفروشد و رکورد جدیدی را برای این پنج روز ثبت کند. عطش مبارزه با 109/9 میلیون دلار رکورددار پنج روز فروش در این تعطیلات است و پس از آن در 2013، اولین قسمت یخ‌زده با 93/7 میلیون دلار در جایگاه بعدی قرار دارد. فروش بالا گیشه در این تعطیلات تنها به ملکه السا و شاهدخت آنا (شخصیت‌های یخ‌زده 2) منتهی نمی‌شود و فیلم‌های مختص بزرگسالان هم فروش خوبی داشتند. چاقوکشی ساخته‌ی ریان جانسون فروشی فراتر از انتظارها به‌دست آورد؛ فیلم پرستاره جانسون در روز شکرگزاری 8/5 میلیون دلار فروخته و به‌نظر می‌رسد پس از پایان پنج روز به فروش 40 تا 44 میلیون دلاری دست پیدا کند. چاقو کشی درباره طایفه‌ای است که با درگذشت ریش سفیدشان جمع آن‌ها از هم می‌پاشد. دنیل کریگ، کریس ایوانز، آنا د آرماس، جمی لی کرتیس، مایکل شانون، دان جانسون، تونی کولت، لیکیت استنفیلد، کاترین لانگفورد، جیدن مارتل و کریستوفر پلامر در آن نقش آفرینی می‌کنند. کوئین و اسلیم ساخته ملینا متسوکاس اکران خوبی در سینماها داشت و حدود 8 میلیون دلار فروخت و احتمالا تا پایان یکشنبه شب می‌تواند حدود 15 میلیون دلار به‌دست آورد. انتظار می‌رود فورد در برابر فراری که در سومین هفته اکران قرار دارد و یک روز زیبا در محله که اکرانش از هفته پیش آغاز شد هر کدام به تنهایی در این پنج روز 20 میلیون دلار فروش داشته باشند. سال 2018 سودی که سینماها از فروش فیلم‌ها در روز شکرگزاری به‌دست آوردند 315/5 میلیون دلار بود و فروش امسال نمی‌تواند مانند سال پیش چشم‌گیر باشد اما تا حدی می‌تواند گیشه خلوت ماه نوامبر را جبران کند.

نژادپرست است؛ نژادپرست نیست
گاردین: از 21 آبان، سرویس استریم «دیزنی پلاس» در ایالات متحده شروع به کار کرده و طبق آخرین آمار اعلام شده 10 میلیون نفر در مدت 24 ساعت عضو آن شدند. دیزنی بر تعدادی از فیلم‌های کلاسیک خود که از دیزنی پلاس پخش می‌شوند علامت هشدار با عنوان «فرهنگ از مد افتاده» زده است. برای آثار مطرحی مانند دامبو، پیتر پن و بانو و ولگرد چنین متنی آمده: «این برنامه بی‌هیچ کم‌و‌کاستی نمایش داده می‌شود. ممکن است صحنه‌هایی از آن دیگر در فرهنگ ما جایی نداشته باشد.» دیزنی با خلق چنین شخصیت‌هایی متهم به ساخت آثاری نژادپرستانه شده و با زدن چنین برچسب‌هایی می‌خواهد از خود سلب مسئولیت کند. برای مثال دامبو (1941) تعدادی کلاغ را به‌تصویر می‌کشد که سنت‌های آمریکایی‌های سیاه‌پوست را به‌سخره می‌گیرد و در بانو و ولگرد (1955) شاهد دو گربه سیامی هستیم که اغراقی در لهجه شرقی آن‌ها صورت گرفته. هر دو اثر به‌تازگی بازسازی شده‌اند و موردهای نژادپرستانه ذکر شده در آن‌ها دیده نمی‌شود. پیش‌تر اعلام شده بود که فیلم نیمه انیمیشن آواز جنوب (1946) در دیزنی پلاس نخواهد بود و در نتیجه خیلی‌ها تصور می‌کردند به خاطر وجود صحنه‌ای‌ست که کلاغی سنت‌های سیاه‌پوستان را مسخره می‌کند، اما با عرضه‌ی آن چنین اتفاقی نیفتاد. این رفتار نشان‌دهنده این است که دیزنی می‌خواهد با چنین هشدارهایی خود را از تهمت‌های نژادپرستانه مبرا کند و آثارش را بدون سانسور و به‌صورت ارژینال به‌نمایش بگذارد.

دومین افزایش قیمت در یک‌سال
ورایتی: در یک سال گذشته شبکه «هولو» برای دومین بار قیمت‌هایش را ۲۲ درصد افزایش داد و به مبلغ 54/99 دلار در هر ماه رسید. تغییر قیمت تا 27 آذر برای تمام مشترکین Hulu With Live TV اعمال می‌شود. پیش از این ژانویه ۲۰۱۹ قیمت اشتراک در هر ماه از ۴۰ دلار به ۴۵ دلار رسید. آخرین باری که تصمیم گرفته شد به قیمت‌ها افزوده شود زمانی بود که چهارصدهزار مشترک جدید در نیمه سوم سال ۲۰۱۹ به هولو پیوستند و تعداد مشترکین به حدود 2/7 میلیون نفر رسید. در حال حاضر هولو در دست دیزنی است و اعلام کرد که Hulu With Live TV حدود هشتادوپنج‌هزار قسمت سریال تلویزیونی و هزاران فیلم را برای تماشا در اختیار اعضا گذاشته است؛ بعضی از سریال‌های ارژینال قابل تماشای هولو سرگذشت ندیمه، کسل راک، این ما هستیم، دکتر خوب، مرد خانواده، فوریت‌های پزشکی و گمشده هستند. هولو اعلام کرد که مشترکین این شبکه می‌توانند هر زمانی که خواستند سطح کیفیت عضویت‌شان را پایین بیاورند و در ماه 5/99 دلار به همراه آگهی را انتخاب کنند. کمپانی هنگام انتشار خبر افزایش قیمت‌ها گفت: «اگر کسی عشق فوتبال است می‌تواند در فصل برگزاری مسابقات برای تماشا Hulu With Live TV را انتخاب کند و پس از پایان آن دوره برنامه‌هایی از هولو را انتخاب کند که قیمت چندانی ندارند.