همه چیز از چین شروع شد. یک بیماری ساده که قرار بود چیزی نباشد، تبدیل به یک بحران پزشکی بین‌المللی شد و جان بسیاری را در نقاط مختلف جهان گرفت. اگر چه کرونا بیشترین خسارت جانی و مالی را به چین و اقتصاد و مردم آن وارد کرد، اما بقیه کشورهای دنیا نتوانستند خود را از زیر بار مشکلات و مصیبت این بیماری بیرون بکشند. به گفته تحلیل‌گران، صنعت سینما در جهان به دلیل شیوع کرونا حدود پنج میلیارد دلار خسارت دیده است. نه تنها سالن‌های نمایش فیلم در ایام تعطیلات سال جدید چینی (که اوایل اسفند است) بسته شدند، بلکه دامنه این مسأله به صورت مستقیم حداقل به دو کشور کره جنوبی و ایتالیا هم کشیده شد. شیوع غیرقابل پیش‌بینی کرونا در کشورهای دیگر، صنعت سینما را در هر دو وجه تولید و نمایش فیلم با مشکلاتی جدی روبه‌رو کرد.
رسانه‌ها می‌گویند جدول گیشه نمایش سینماهای جهان (بجز آمریکا) در سال 2019 به رکورد 31 میلیارد دلاری دست پیدا کرد. با اضافه کردن جدول گیشه آمریکای شمالی، فروش جهانی محصولات سینمایی به رقم خیره‌کننده 5/42 میلیارد دلار رسید. این یک رکوردشکنی بود. اما خوشحالی صنعت سینما و جشن‌های مربوط به آن، مدت زمان زیادی ادامه نیافت. با ورود به سال جدید میلادی، ناگهان ورق برگشت و لبخندها تبدیل به زهرخند شد. ویروس کرونا همه چیز را تحت‌الشعاع خود قرار داد و نگرانی‌ها را در رشته سینما دامن زد. شاید اگر بجای چین کشور دیگری با این ویروس روبه‌رو می‌شد، ضربه چندان هولناکی به سینما نمی‌خورد. اما بیماری در کشوری شیوع پیدا کرد، که این روزها خود را مدعی مقام اول در زمینه فروش فیلم در جهان می‌داند.
این روزها نام کرونا مساوی است با گوشه‌گیری از محیط‌های عمومی و زندانی کردن خود در خانه. مکان‌های شلوغ تجاری هم چون مولتی‌پلکس‌ها و مگامال‌ها این روزها خلوت‌تر از همیشه‌اند و حتی گاهی پرنده هم در آن‌ها پر نمی‌زند. مسئولان رسمی کشورهای درگیر با کرونا هشدار داده‌اند که این رویه برای چندین هفته و حتی چند ماه ادامه خواهد داشت. کرونا تا حال بیش از نودهزار نفر را مبتلا کرده و جان بیش از سه‌هزار نفر را در جهان گرفته است. با آن که بیشترین تلفات مربوط به چین است، اما مگر مردم بقیه کشورهای دنیا می‌توانند نسبت به حفظ جان خود بی‌تفاوت باشند؟ نتیجه طبیعی چنین چیزی، از یک سو بسته شدن سالن‌های سینماها و از سوی دیگر بی‌میلی مردم به سینما رفتن است.
چین دومین کشور نمایش‌دهنده فیلم در جهان است. در حالی که رسانه‌ها تا مدتی قبل هر روز خبر از احداث مولتی‌پلکس‌های مجهز جدید در نقاط مختلف کشور می‌دادند، حالا مشخص شده که هفتادهزار سالن نمایش درهای خود را به روی تماشاگران بسته‌اند. نه‌تنها فیلم‌های جدید بومی، که محصولات پرزرق‌وبرق هالیوودی هم اکران‌های‌شان را به تعویق انداخته‌اند. نشریات هنری خبر می‌دهند که در فاصله 24 ژانویه تا 23 فوریه (که تعطیلات سال نوی چینی است و مردم بیشترین جنب‌وجوش را در کشور دارند) فروش بلیت در گیشه سینماها رقم بسیار کم و تحقیرآمیز چهار میلیون دلار بوده است! با مقایسه این رقم با فروش یک میلیارد و 76 میلیون دلاری سال قبل، می‌توان به ابعاد فاجعه پی برد. تحلیل‌گران میزان ضرر سینمای چین در این ماه را حدود دو میلیارد دلار برآورد می‌کنند. در همین حال، این تحلیل وجود دارد که این رکود چندین ماه دیگر ادامه خواهد یافت.
از کره جنوبی (پنجمین بازار بزرگ سینمایی جهان) هم خبر می‌رسد که امسال در مقایسه با سال قبل از آن، جدول گیشه نمایش فیلم‌ها هشتاد درصد کاهش داشته است. مرد نامرئی کمپانی یونیورسال که با کلی تبلیغات به روی پرده سینماها رفت، افتتاحیه‌ای یک میلیون دلاری داشت. پخش‌کننده فیلم به نشریه «هالیوود ریپورتر» می‌گوید: «سالن‌های نمایش باز هستند و فیلم‌های‌شان را نمایش می‌دهند. اما خبری از تماشاچی نیست. با چنین اوضاع و احوالی، شاید بهتر باشد سالن‌های نمایش درهای خود را ببندند.»
اگر فروش فیلم‌ها در دو ماه اول سال 2019 در کره رقمی حدود 158 میلیون دلار بود، این رقم در دو ماه اول سال جدید 52 میلیون دلار شده است. یکی از مسئولان کره اوضاع را چنین ارزیابی می‌کند: «شرایطی که امروز با آن روبه‌رو هستیم، بسیار بدتر و پیچیده‌تر از شرایطی است که سال 2015 و با شیوع بیماری مرس داشتیم. آن زمان هم چهل درصد از تماشاگران فیلم‌ها کم شد، اما وضعیت این گونه نبود که سالن‌های نمایش یکی پس از دیگری بسته شوند و همه این نگرانی را داشته باشند که این اوضاع ماه‌ها طول خواهد کشید. کرونا اوضاع را جور دیگری کرده است. اصلا طبیعی نیست شاهد این باشیم که تقاضای تماشای فیلم‌ها زیر صد هزار تا باشد. اما این اتفاقی است که دارد می‌افتد و از کسی هم کاری برنمی‌آید.»
ژاپن هم وضعیت بهتری ندارد. قرار بود رنی زلوگر برای افتتاح فیلم اسکاری‌اش جودی، مهمان ژاپنی‌ها باشد. اما او سفرش را لغو کرد و ترجیح داد از طریق اسکایپ با رسانه‌های داخلی صحبت کند. البته این اقدام او صدای اعتراض خیلی‌ها را در ژاپن بلند کرد. اکران زنان کوچک هم تا مشخص شدن وضعیت کشور، به تعویق افتاده است. در ایتالیا هم فیلم‌برداری قسمت هفتم ماموریت غیرممکن، شروع نخواهد شد و کمپانی پارامونت گروه فنی را که قبل از عوامل اصلی به ونیز سفر کرده بودند، به آمریکا برگرداند. سخنگوی کمپانی گفته اوضاع را دقیقا زیر نظر دارد و تنها زمانی فیلم‌برداری شروع می‌شود که مسئولان دولتی ایتالیا اطمینان دهند خطری جان عوامل فیلم را تهدید نمی‌کند.
کانال تلگرام ماهنامه سینمایی فیلم:
